بررسی رابطه بین هویت اجتماعی و امنیت اجتماعی در شهروندان بالای 18 سال شهر تهران

امنیت از جمله نیازهای اولیه زندگی انسان بوده و تاریخی به ازای سکونت بشر بر روی کره خاکی دارد. امنیت اجتماعی یکی از خیرهای جمعی است که جامعه برای شهروندان و ساکنین خود فراهم می کند. در بعد عینی، امنیت را می توان به عنوان فراغت از تهدید و در بعد ذهنی، احساس آرامش و یا عدم احساس تهدید و عدم احساس ترس ناشی از آن از سوی محیط های دور و نزدیک فرد تعریف نمود. این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی میان هویت اجتماعی و امنیت اجتماعی در سال 1392 انجام شده است. این پژوهش با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، در میان شهروندان 18 سال و بالاتر شهر تهران انجام شده و حجم نمونه ی آن نیز بر اساس فرمول کوکران 384 تن تعیین شده است. برای سنجش امنیت اجتماعی، از مدل نظری چلبی استفاده شده است که در آن امنیت اجتماعی در دوبعد ذهنی و عینی و در 4 دسته امنیت فکری، امنیت مالی، امنیت جانی و امنیت جمعی سنجیده شد. برای سنجش هویت-اجتماعی و تکمیل چارچوب نظری پژوهش از نظریات مک سوئینی، جنکینز، تاجفل، اریکسون و مارسیا استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که؛ از میان انواع هویت فردی و هویت ملی بین امنیت اجتماعی و 3 نوع هویت سردرگم، زودهنگام و کسب شده رابطه ی معنادار و معکوس وجود دارد. از میان متغیرهای زمینه ای نیز پایگاه اجتماعی–اقتصادی رابطه مستقیم و منطقه محل سکونت با امنیت اجتماعی رابطه مستقیم دارد و می توان گفت که در منطقه 19 امنیت اجتماعی نسبت به مناطق 3 و 6 کمتر است. در مجموع مدل پیشنهادی قادر به تبیین 30.8% از تغییرات متغیر امنیت اجتماعی است. در طیفی از 0 تا 10، میانگین نمره بعد ذهنی امنیت اجتماعی (احساس امنیت) در حد متوسط و در حدود 5.1 بوده و این در حالی است که میانگین نمره امنیت در بعدعینی؛ یعنی امنیت تجربه شده افراد، برابر 6.7 بوده است. امنیت اجتماعی نیز در جامعه مورد بررسی نمره ای برابر با 5.9 کسب کرده است، که نشان دهنده امنیت اجتماعی در حد متوسط در نمونه مورد بررسی ما است.